Obecnie trudno wyobrazić sobie zakupy bez użycia karty płatniczej. To wygodna, szybka i bezpieczna alternatywa dla gotówki. Dla wielu klientów plastikowy pieniądz stał się nieodłącznym elementem codzienności, a banki co rusz wprowadzają nowe sposoby korzystania z tego narzędzia. Każdy z nas ma w swoim portfelu przynajmniej jedną kartę płatniczą, ale czy tak naprawdę rozumiemy mechanizm jej działania, rozróżniamy rodzaje kart, wiemy do czego służą ich poszczególne typy? Niekoniecznie. Eksperci przyznają, że Polacy nie wykazują chęci zgłębienia tego tematu. Tymczasem nawet Narodowy Bank Polski co jakiś czas organizuje kampanię informacyjną dotyczącą możliwości, jakie daje używanie kart płatniczych, ich historii i podziału. W tym tekście postaramy się dokładnie wyjaśnić wszelkie kwestie. Poznaj rodzaje kart płatniczych.
Czym są karty płatnicze?
Nazywamy tak elektroniczny instrument płatniczy, który stanowi jedno z narzędzi dostępu do środków zgromadzonych na koncie bankowym. Karta płatnicza jest wydawana przez wiele instytucji bankowych oraz pozabankowych oraz podmioty takie jak różnego rodzaju sieci handlowe, sklepy, firmy z sektora finansowego czy telekomunikacyjnego, a także stacje benzynowe itp. Za pomocą plastikowego narzędzia można dokonywać bezgotówkowych płatności za usługi i towary, a także wypłacać gotówkę z bankomatu i wpłacać ją we wpłatomatach. Posiadacze kart płatniczych mogą wykorzystać je również przy zakupach internetowych.
Karty alternatywą dla gotówki
Ileż razy wybraliśmy się na zakupy ze zbyt małą sumą w portfelu lub przy kasie usłyszeliśmy legendarne już „czy mogę być grosik dłużna?”. Właśnie przez takie sytuacje gotówka powoli traci na atrakcyjności na rzecz wygodniejszych kart płatniczych, które zawsze mamy przy sobie, możemy wydać dowolną kwotę (oczywiście w granicach środków, które posiadamy na koncie), a aby zrobić zakupy wystarczy jedno zbliżenie plastikowego narzędzia do terminala. Dodatkowym plusem, który wymienia większość posiadaczy jest to, że dzięki użyciu karty, jesteśmy w stanie pod koniec miesiąca podliczyć, ile wydaliśmy na konsumpcję. Dane te rejestrowane są bowiem w historii naszego rachunku bankowego.
Geneza kart płatniczych
Pierwsze karty, które zastosowaniem i charakterystyką przypominały te współczesne, pojawiły się na początku XX wieku w Stanach Zjednoczonych Ameryki. Wówczas jednak stanowiły one narzędzie upoważniające posiadacza do odbioru zamówionego towaru. Pierwsza karta bankowa pojawiła się z kolei w 1946 r. na Brooklynie. W 1968 r. stworzono technologię, która stała się podstawą płatności elektronicznych, a w 1975 r. zbudowano pierwszy bankomat umożliwiający wypłatę gotówki. Jeśli chodzi o Polskę, w latach 60. istniały karty, którymi cudzoziemcy mogli posługiwać się w hotelach i restauracjach. W latach 80. natomiast Bank PEKAO S.A. wydał kartę identyfikacyjną oraz postawił pierwszy w kraju nad Wisłą bankomat. Najpopularniejsza dziś karta Visa pojawiła się na naszym terenie w 1991 r. za sprawą Banku Inicjatyw Gospodarczych S.A.
Karty płatnicze rodzaje
Jakie przyjmujemy rodzaje kart płatniczych? Ich sklasyfikowanie może sprawić niektórym sporo problemu. Podział zależy bowiem od tego, jakie kryteria przyjmiemy. Może to być sposób wykonywania operacji, budowy karty, funkcjonalności, organizacji. Z reguły ze względu na sposób rozliczania transakcji wyróżniamy kilka podstawowych rodzajów: karty kredytowe, debetowe, obciążeniowe, przedpłacone oraz wirtualne.
Rodzaje kart płatniczych – charakterystyka
Warto pokrótce omówić poszczególne rodzaje kart bankowych. Karty kredytowe cechuje limit, którego wysokość, na podstawie zdolności kredytowej wnioskującego, ustala bank. Posiadacz może korzystać z pełnej sumy, a następnie, w określonym terminie, musi spłacić należność. Jeśli zrobi to w okresie bezodsetkowym, który wynosi zazwyczaj miesiąc, uniknie dodatkowych prowizji i kosztów. Karta debetowa to z kolei połączone z rachunkiem bankowym narzędzie pozwalające na dokonywanie transakcji na kwotę, która następnie pobierana jest z konta posiadacza. Karta obciążeniowa charakteryzuje się tym, że korzysta z metody tak zwanego odroczonego terminu płatności. W praktyce oznacza to, że klient przez cały miesiąc korzysta z plastikowego pieniądza, a w danym terminie musi oddać całą kwotę. W przypadku kart przedpłaconych konieczne jest wcześniejsze zasilenie ich odpowiednią sumą, którą posiadacz chce wydać. Bardzo często ten typ wręcza się jako kartę podarunkową. Ostatnim rodzajem jest karta wirtualna, która nie występuje w postaci fizycznej. Jest to bowiem specjalny numer, który można użyć w transakcjach bezgotówkowych.
Rodzaje kart płatniczych– szczegółowy podział
Każda z kart może wykorzystywać inną technologię zapisu danych. Pod tym względem wyróżniamy na przykład: karty magnetyczne, z układem elektronicznym czy też coraz popularniejsze karty bezdotykowe, zwane też zbliżeniowymi. Istnieje również podział ze względu na poziom zamożności posiadacza. Można wymienić karty typu classic, silver, gold, platinum oraz ekskluzywne. Nie bez znaczenia są ponadto nazwy korporacji wydających plastikowy pieniądz. Najbardziej znane to Visa, MasterCard i American Express.